Serwis Ekonomiczny ING

Dziennik |

Dziennik ING: Tydzień podwyżek stóp procentowych na świecie. Węgry pod presją ze strony KE. Dane z polskiej gospodarki za sierpień.

Wiadomości zagraniczne

USA: Trzecia podwyżka stóp Fed o 75pb.

  • W tym tygodniu kluczowym wydarzeniem z punktu widzenia rynków będzie prawdopodobnie posiedzenie i środowa decyzja amerykańskiego Banku Rezerwy Federalnej (Fed). Spodziewamy się, że FOMC zdecyduje się podnieść stopy o kolejne 75pb po raz trzeci z rzędu. Tyle zakłada też konsensus. Stawki rynku pieniężnego wyceniają nawet pewne szanse (20%) na 100pb podwyżki.
  • Inflacja w USA pozostaje uporczywie wysoka, co pokazało ostatnie zaskoczenie danymi za sierpień. Wzrost cen rozlewa się też na szereg kategorii, co uwidocznił kolejny wzrost inflacji bazowej. Dlatego nie wykluczamy, że na kolejnych posiedzeniach (listopad i grudzień) Fed może zdecydować się na bardziej j agresywne podwyżki stóp niż zakładaliśmy dotychczas (odpowiednio 50 i 25pb). W konsekwencji w zależności od zaprezentowanej retoryki Fed możemy zdecydować się na podniesienie oczekiwanego docelowego poziomu stóp Fed z 3,75-4% na 4,25-4,5%.
  • Nadal jednak oczekujemy, że w przyszłym roku w USA rozpoczną się obniżki stóp. Za spadkiem CPI w 2023 przemawia m.in. ochłodzenie sytuacji na rynku nieruchomości, co z opóźnieniem przełoży się na inflację bazową. Osłabieniu presji cenowej powinna sprzyjać również koniunktura, zarówno w USA, jak i globalnie, a także mocny dolar. Podkreślamy także, że historycznie między ostatnią podwyżką stóp a pierwszą obniżką średnio mijało zaledwie 6 miesięcy.

Komisja Europejska proponuje działania wobec Węgier w ramach mechanizmu warunkowości na rzecz ochrony budżetu UE

  • KE zaproponowała wczoraj działania wobec Węgier na rzecz ochrony interesów finansowych UE z powodu złamania zasad praworządności. Odbyło się to w ramach procesu rozpoczętego wobec Węgier formalnie 27 kwietnia br. uruchamiającego mechanizm warunkowości w budżecie UE. Mechanizm „pieniądze za praworządność” został wprowadzony rozporządzeniem PE i Rady UE od stycznia 2021, był formalnie zaskarżony przez Węgry i Polskę, ale TSUE oddalił te skargi w lutym 2022. Propozycja KE została przedstawiona 3 dni po deklaracji PE stwierdzającej, że Węgry nie są już pełną demokracją.
  • W ostatnich tygodniach nastąpiła wymiana korespondencji między KE a Węgrami, a ostatnie wyjaśnienia Węgier z 13 września zostały przeanalizowane przez KE. Na obecnym etapie Komisja zaproponowała wstrzymanie wypłat 65% zobowiązań z trzech programów operacyjnych w ramach polityki spójności oraz zakaz podejmowania zobowiązań w programach wdrażanych przez Węgry bezpośrednio i pośrednio. Szacuje się, że Węgry mogą stracić około €7,5mld (około 5% węgierskiego PKB), co odpowiada około 1/3 łącznego budżetu z polityki spójności.
  • Jeśli chodzi o dalsze kroki, to Komisja ma obecnie miesiąc na decyzję o podjęciu tych środków przez większość kwalifikowaną (przynajmniej 15 krajów reprezentujących 65% ludności UE), okres ten może zostać wydłużony do 2 miesięcy. Węgry mają poinformować KE o spełnieniu wymaganych działań do 19 listopada.

USA: Pozytywne nastroje konsumentów w badaniu University of Michigan i spadek oczekiwań inflacyjnych.

  • Indeks sentymentu konsumentów w USA w badaniu University of Michigan wyniósł we wrześniu 59,5pkt. przy konsensusie 60 pkt. i 58,2pkt. w sierpniu. Poprawiły się zarówno podindeksy oceny sytuacji bieżącej (58,9 z 58,6), jak i podindeks oczekiwań (59,9 z 58,0).
  • Badanie oczekiwań inflacyjnych wskazało na lekki spadek oczekiwanej stopy inflacji zarówno w horyzoncie 1 roku (spadek z 4,8% w sierpniu do 4,6% we wrześniu), jak i  w horyzoncie długookresowym 5-10lat (spadek z 2,9% do 2,8%). Dane te mogą wskazywać na skuteczność w zapobieganiu odkotwiczenia oczekiwań inflacyjnych od 2% średnioterminowego celu inflacyjnego Fed.

EBC: Prezes C. Lagarde potwierdza, że stabilność cen jest fundamentalna.

  • Prezes EBC C. Lagarde powiedziała w piątek, że wzrost PKB w strefie euro ucierpi z powodu podwyżek stóp procentowych, ale stabilność cen rozumiana jako 2% inflacja w średnim okresie jest fundamentalna. Według Lagarde EBC musi uniknąć pojawienia się efektów drugiej rundy w postaci presji płacowej.
  • Eurostat potwierdził w piątek wstępny odczyt inflacji w strefie euro w sierpniu na poziomie 9,1%r/r, co oznacza wzrost z 8,9% w lipcu, i jest rekordowym poziomem od czasu wprowadzenia euro. Inflacja bazowa wzrosła o 4,3% z 4,0% r/r miesiąc wcześniej.

Niemcy: Wzrost inflacji postrzegany jako największe zagrożenie dla gospodarki. Kanclerz Scholz twierdzi, że nie zabraknie gazu tej zimy.

  • Minister Finansów Niemiec C. Lindner stwierdził, że wzrost inflacji jest największym zagrożeniem dla gospodarki. Dodał, że nie można walczyć z inflacją przez zwiększenie zadłużenia, tak jak to zrobiliśmy w czasie pandemii Covid-19. Dopuścił czasowe spowolnienie wzrostu jako cenę za zatrzymanie wzrostu inflacji.
  • Prezes Bnundesbanku J. Nagel stwierdził, że inflacja może osiągnąć poziomy dwucyfrowe pod koniec roku i jeśli ten trend się potwierdzi, to można spodziewać się kolejnych podwyżek stóp procentowych w październiku i kolejnych miesiącach.
  • Kanclerz Niemiec O. Scholz powiedział w piątek, że Niemcy są obecnie zabezpieczone jeśli chodzi o podaż energii w czasie nadchodzącej zimy, także na wypadek zatrzymania rosyjskich dostaw ropy naftowej. Wypowiedź przyczyniła się do spadku cen gazu w notowaniach TTF z €230 za MWh w piątek do około €180 na dzisiejszym otwarciu.

UK: Bank Anglii podniesie stopy o kolejne 50bp.

  • W czwartek odbędzie się z kolei posiedzenie Banku Anglii. Także w tym przypadku spodziewamy się wzrostu stóp. Naszym zdaniem najbardziej prawdopodobny jest podwyżka o 50pb. Jednak szanse na 75pb są również wysokie i kliku bankierów centralnych prawdopodobnie opowie się za taką opcją.
  • Naszym zdaniem mniej agresywną podwyżkę stóp uzasadnia m.in. wprowadzony przez rząd limit cen energii. Drastycznie obniży on krótkoterminowy wskaźnik CPI, zmniejszając obawy o zakotwiczenie się oczekiwań inflacyjnych konsumentów na podwyższonym poziomie. Argumentem dla jastrzębich członków będzie natomiast fakt, że rządowy program pomocy wzmacnia inflację w średnim terminie, ograniczając ryzyko recesji. Dokłada się do tego m.in. słabość funta.

Szwajcaria: Druga z rzędu podwyżka stóp SNB.

  • W czwartek decyzję ws. stóp podejmie też szwajcarski bank centralny. Spodziewamy się, że podobnie jak EBC zdecyduje się on na podwyżkę stóp o 75pb. Inflacja w Szwajcarii wyniosła w sierpniu 3,5%r/r, powyżej celu SNB w przedziale 0-2%r/r. Fakt, że frank szwajcarski jest stosunkowo silny w stosunku do euro, nie jest już problemem dla SNB, ponieważ zmniejsza inflację importowaną. SNB skupia się znacznie bardziej na realnym kursie walutowym, który uwzględnia różnicę w inflacji i  w ostatnich miesiącach pozostaje bardzo stabilny.

Najbliższy tydzień na rynkach bazowych.

  • Decyzje banków centralnych będą wpływać na notowania rynkowe w tym tygodniu. Oprócz wspominanych banków centralnych z USA, Wielkiej Brytanii i Szwajcarii, decyzję w tym tygodniu podejmą również szwedzki Riksbank (wtorek), japoński BoJ, norweski Norges Bank i Bank Centralny Turcji (czwartek).
  • Z pozostałych wydarzeń w tym tygodniu:
    • Poniedziałek: wystąpienie prezesa Banku Francji.
    • Wtorek: decyzja szwedzkiego Riksbanku; pozwolenia na budowę domów w USA.
    • Środa: decyzja Fed; sprzedaż domów na rynku wtórnym w USA
    • Czwartek: decyzje banków centralnych: Wielkiej Brytanii, Japonii, Szwajcarii, Norwegii i Turcji; wskaźnik Conference Board w USA.
    • Piątek: wstępne PMI za wrzesień dla: strefy euro, w tym Francji i Niemiec, Wielkiej Brytanii i USA; wystąpienie Prezesa Fed J. Powella.

Wiadomości krajowe

Tydzień pod znakiem publikacji sierpniowych danych makro.

  • Rozpoczynający się tydzień będzie bogaty w publikacje krajowych danych makro za sierpień, które rzucą nieco więcej światła kondycję polskiej gospodarki w 3kw22.
  • Jutro o 10:00 poznamy dane o produkcji przemysłowej i cenach producenta (PPI). Prognozujemy, że produkcja sprzedana przemysłu wzrosła o 9,8%r/r (konsensus: 9,7%r/r), po wzroście o 7,6%r/r w lipcu. Wyższe niż miesiąc wcześniej roczne tempo wzrostu wynikało z efektów kalendarzowych. Wsparciem dla produkcji były prawdopodobnie także krótsze przerwy wakacyjne w zakładach produkujących samochody oraz sprzęt AGD. Odnotowano także wzrost produkcji energii. Z kolei negatywnie na poziom produkcji oddziaływały przestoje w energochłonnych branżach, które ograniczały produkcję z powodu wysokich cen gazu. Szacujemy, że inflacja PPI obniżyła się w sierpniu do 24,5%r/r (konsensus: 24,8%r/r) z 24,9%r/r w lipcu. Ubiegły miesiąc przyniósł dalszy spadek cen produktów rafinacji ropy naftowej. W ujęciu rocznym wolniej rosły ponadto ceny wyrobów metalowych.
  • We wtorek poznamy miesięczny raport z rynku pracy (sektor przedsiębiorstw). Nasze prognozy zakładają, że przeciętne wynagrodzenie wzrosło w sierpniu o 13,5%r/r (konsensus: 13,9%r/r), po wzroście o 15,8%r/r w lipcu. W ubiegłym miesiącu wzrost płac nie był już podbijany przez czynniki jednorazowe, które wywindowały wzrost wynagrodzeń w lipcu (rekompensaty inflacyjne i premie w górnictwie, energetyce i leśnictwie). Wzrost wynagrodzeń pozostaje dwucyfrowy, ale najprawdopodobniej był w sierpniu niższy od wzrostu cen konsumpcyjnym (spadek płac w ujęciu realnym). Z kolei przeciętne zatrudnienie zwiększyło się o 2,4%r/r (konsensus: 2,4%r/r), po wzroście o 2,3%r/r w lipcu. Pomimo spowolnienia wzrostu gospodarczego i pogorszenia koniunktury w przemyśle i budownictwie, utrzymuje się solidny popyt na pracę, co jest szczególnie widoczne w usługach.
  • Środa przyniesie publikację danych dotyczących handlu wewnętrznego oraz budownictwa. Prognozujemy, że sprzedaż detaliczna wzrosła w sierpniu o 3,0%r/r (konsensus: 3,0%r/r), wobec wzrostu o zaledwie 2,0%r/r w lipcu. Wysoka inflacja wyraźnie ciąży na sprzedaży dóbr trwałego użytku. Jednocześnie wsparcie dla sprzedaży towarów pierwszej potrzeby ze strony uchodźców z Ukrainy wydaje się słabnąć. Według naszych prognoz produkcja budowlano-montażowa zwiększyła się w ubiegłym miesiącu o 5,5%r/r (konsensus: 4,3%r/r), po wzroście o 4,2%r/r w lipcu. Załamanie popytu na kredyty hipoteczne i sygnały gwałtownego hamowania koniunktury w budownictwie mieszkaniowym w coraz większym stopniu będą ciążyły na aktywności w tym sektorze gospodarki.
  • Obrazu sytuacji krajowego rynku pracy dopełni piątkowa publikacja danych dotyczących bezrobocia. Nasze prognozy wskazują, że stopa bezrobocia rejestrowanego trzeci miesiąc z rzędu utrzymała się na 4,9% (konsensus rynkowy na tym samym poziomie), przy dalszym, utrzymującym się od lutego, spadku liczby bezrobotnych. Spodziewamy się, że wzrost stopy bezrobocia przyniosą dopiero sezonowe wzrosty liczby bezrobotnych w ostatnich dwóch miesiącach tego roku.

Wnorowski z RPP: Stopa NBP nie powinna wzrosnąć powyżej 7%.

  • Przy obecnym stanie wiedzy główna stopa procentowa nie powinna wzrosnąć powyżej 7% - powiedział członek RPP H. Wnorowski. Zastrzegł przy tym, że niepewność dotycząca rozwoju uwarunkowań zewnętrznych i wewnętrznych jest wysoka, co może przełożyć się na zmianę tej oceny. W szczególności na zmianę oceny skali potrzebnych podwyżek mogłyby wg Wnorowskiego wpłynąć wyższe od sierpniowego odczyty inflacji. Dodał, że przenoszenie kosztów na ceny finalne nadal zachodzi i nie napotyka poważnych barier. Członek Rady bardziej przychyla się do oceny, że cykl podwyżek się zakończył, chociaż nie wyklucza całkowicie podwyżki stóp o 25pb w październiku.

Rząd: Podwyżka płacy minimalnej będzie w 2023 kosztowała firmy ok. PLN22mld.

  • Koszt podwyżki płacy minimalnej do PLN3490 od 1 stycznia przyszłego roku i do PLN3,600 od 1 lipca dla małych i średnich firm to ok. PLN18,2mld, a dla dużych to ok. PLN3,8mld – wynika z oceny skutków regulacji. Z kolei gospodarstwa domowe zyskają ok. PLN15,7mld. Płacę minimalną pobiera nieco ponad 3 mln osób.
  • W raporcie z konsultacji społecznych dotyczącym kwestii podwyżki płacy minimalnej Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej napisało, że wzrost minimalnego wynagrodzenia nie powinien być zbyt gwałtowny i powinien być dostosowany do tempa wzrostu produktywności. W przeciwnym razie mogłoby to przyczynić się do powstania ryzyka wystąpienia inflacji lub wzrostu bezrobocia, zwłaszcza wśród osób o niskich kwalifikacjach.
  • W naszej ocenie silny wzrost płacy minimalnej wpłynie nie tylko na wynagrodzenia najmniej zarabiających, ale także wpłynie na kształt całej siatki płac w gospodarce (dostosowanie relatywnych wynagrodzeń), co może okazać się kolejnym impulsem proinflacyjnym i napędzać spiralę cenowo-płacową.

Utrzymuje się presja inflacyjna.

  • Inflacja bazowa z wyłączeniem cen żywności i energii wzrosła w sierpniu do 9,9%r/r z 9,3% w lipcu. Do wzrostu przyczyniły się wyższe ceny w szeregu kategorii inflacji bazowej, w tym ceny wyposażenia mieszkań, ceny w rekreacji i kulturze, oraz ceny transportu.
  • Inflacja HICP wyniosła w sierpniu 14,8%r/r, wobec 14,2%r/r w lipcu – poinformował Eurostat.

Komentarz rynkowy

Stabilizacja €/USD w okolicy parytetu.

  • W zeszłym tygodniu kurs €/USD ustabilizował się w okolicy parytetu. Impuls spadkowy wygasł i powróciliśmy do środka przedziału 0,9850-1,02. W tym tygodniu kluczowa pozostaje środowa decyzja Fed i informacje co do dalszej ścieżki amerykańskiej polityki monetarnej. Do tego czasu najprawdopodobniej para będzie poruszać się w trendzie bocznym z ryzykiem po niższej stronie.
  • Dla złotego kluczowe pozostają czynniki zewnętrzne dlatego i tutaj nastąpiła stabilizacja w wąskim przedziale 4,71-4,73. Oczekujemy dalszego ruchu w trendzie bocznym przynajmniej do czasu środowej decyzji Fed. Pewnym czynnikiem ryzyka dla PLN jest sytuacja na rynku węgierskim. Forint po wczorajszej decyzji Komisji Europejskiej o wstrzymaniu wypłaty znaczącej części funduszy może kontynuować osłabienie i pociągnąć za sobą złotego.

Rynek czeka na Fed.

  • W najbliższych dniach nie będzie publikacji istotnych danych. €/US$ będzie najprawdopodobniej poruszać się w trendzie  bocznym do decyzji Fed w środę z ryzykiem po niższej stronie. Możliwe jest też dalsze choć nieznaczne umocnienie dolara choć momentum wzrostu wyraźnie wygasa. Podwyżka o 75pb jest już przesądzona, a rynek nieśmiało wycenia nawet pewne prawdopodobieństwo ruchu o 100pb. Bazowym scenariuszem pozostaje 75pb, ale kluczowym pytaniem pozostaje co dalej. Zeszłotygodniowy wysoki odczyt inflacji w USA zwiększa prawdopodobieństwo podążania Fed ścieżką Volkera, a więc czekają nas kolejne duże podwyżki i być może wejście w recesję do czasu pojawienia się wyraźnych sygnałów obniżenia ścieżki inflacji. Na rynkach nośników energii panuje spokój, $/JPY również się ustabilizował, więc chwilowo nie ma powodów do większej zmienności.
  • Oczekujemy, że do końca roku kurs €/US$ prawdopodobnie zostanie dość blisko parytetu. Licytacja między Fed a EBC o to, kto jest bardziej jastrzębi będzie trwać w kolejnych miesiącach. Słabość euro może okazać się czynnikiem, który skłoni również ECB do większych podwyżek pomimo ryzyka recesji w strefie euro, ale para może jednak nie być w stanie trwale wybić się ponad parytet.

Złoty podąża za euro.

  • Na notowania złotego wpływają głównie czynniki zewnętrzne. W kolejnych dniach PLN powinien kontynuować ruch w trendzie bocznym (4,70-4,75). Powrót presji na spadek kursu €/US$ może lekko osłabić PLN, ale raczej w stosunku do dolara niż euro. Nie wiadomo jak PLN zareaguje na wstrzymanie wypłat środków europejskich Węgrom. Polsce utrata środków z Funduszu Spójności raczej nie grozi ale perspektywa otrzymania wypłat z KPO oddaliła się znacznie. Wczorajsza decyzja komisji europejskiej jest wyraźnym sygnałem również dla populistycznego rządu w Polsce że praworządność jest dla EU priorytetem i  w tej kwestii Unia nie cofnie się. W 4kw22 kurs €/PLN powinien znaleźć się w szerokim trendzie bocznym, nadal z ryzykiem po wyższej stronie.

Stabilnie na rynku długu na rynkach bazowych, w Polsce spadek cen obligacji.

  • W piątek na rynkach obligacji panował względny spokój. Rentowność niemieckiej 10-latki jest już blisko szczytów z czerwca i prawdopodobnie w najbliższym czasie dojdzie do tego poziomu (1,92%). Impet spadkowy powoli wygasa, niemniej jednak europejskie rynki długu pozostają pod presją. Dodatkowo, szykują się duże podaże tym razem w krótkim końcu, co powinno pogłębiać odwrócenie krzywej.
  • Amerykańskie 10-latki w piątek jeszcze lekko straciły choć dalsze osłabienie wyhamuje bliskość technicznego punktu oporu na szczycie z czerwca (3,49%). Siódmy kolejny z rzędu dzień traciły 2-latki i zanotowały najwyższą rentowność od 2007, co mocno pogłębia odwrócenie krzywej dochodowości. Rentowność 2-latek zmierza w kierunku 4%. Również i 30- latka zanotowała najwyższą rentowność od 8 lat. Zbliżająca się decyzja Fed mocno ciągnie w górę całą amerykańska krzywą, a ta za sobą dług europejski. 75pb w środę jest już przesądzone ale rynek wycenia już kolejną podwyżkę o 75pb. Możliwe że po decyzji czeka nas dalsze osłabienie rynków bazowych. Wygląda na to ż silniejsze umocnienie może przyjść dopiero po pojawieniu się wyraźnych sygnałów zmniejszenia presji inflacyjnej.
  • W piątek Polski dług wyhamował spadki a pod koniec dnia SPW nawet lekko zyskały. Na rynku lokalnym ścierają się dwie siły. Spadające rynki bazowe ciągną polskie obligacje w dół podczas gdy wyraźna niechęć RPP do dalszych podwyżek działa wspierająco. SPW wyraźnie odstają od tendencji na rynkach bazowych, ale te relatywna siła polskich obligacji wydaje się trudna do utrzymania. Zeszłotygodniowa decyzja rządu o podwyżce płacy minimalnej stanowi silny impuls inflacyjny a szczegóły sierpniowej inflacji pokazują że presja inflacyjna rozlała się szeroko po całym koszyku. RPP w kolejnych miesiącach może nie mieć wyjścia i powrócić do dalszych podwyżek stóp bo obecnie polska policy-mix jest co najwyżej tylko lekko restrykcyjna.
  • Konsekwentnie widzimy więc możliwość wzrostu rentowności SPW. Zapowiedzi szerokiej interwencji fiskalnej rządu, a także kalendarz wyborczy sugerują duże ryzyko znacznej ekspansji fiskalnej w 2023 roku. Długi koniec krzywej w ogóle nie wycenia znaczącego wzrostu podaży w przyszłym roku. Nie podzielamy też optymizmu rynku, który wycenia obniżki stóp NBP w 2poł23. Utrzymująca się presja inflacyjna i wysoka podaż długu może przesunąć perspektywę obniżek stóp na rok 2024.

Niniejsza publikacja została przygotowana przez Biuro Analiz Makroekonomicznych w ING Banku Śląskim S.A. wyłącznie w celach informacyjnych, bez uwzględnienia celów inwestycyjnych, sytuacji finansowej ani dostępnych środków pieniężnych czytelnika. Informacje zawarte w tej publikacji nie stanowią porady inwestycyjnej, prawnej ani podatkowej, ani też oferty dotyczącej zakupu bądź sprzedaży jakiegokolwiek instrumentu finansowego. ING Bank Śląski S.A. dołożył należytej staranności aby zapewnić, że zawarte informacje nie są błędne lub nieprawdziwe w dniu ich publikacji, jednak ING Bank Śląski S.A. i jego pracownicy nie ponoszą odpowiedzialności za ich prawdziwość i kompletność, ani wszelkie bezpośrednie i pośrednie szkody powstałe w wyniku wykorzystania niniejszej publikacji. O ile nie zastrzeżono inaczej, wszystkie opinie, prognozy i oszacowania należą do autora(autorów) oraz były aktualne w momencie publikacji i mogą ulec zmianie bez uprzedzenia.
Rozpowszechnianie tej publikacji może być ograniczone przez prawo lub regulacje, różne w różnych jurysdykcjach. Osoby, które znajdą się w jej posiadaniu powinny sprawdzić te regulacje i zastosować się do nich.
Publikacja ta oraz zawarte w niej dane są chronione prawami autorskimi. Nie może być ona kopiowana, rozpowszechniana ani publikowana przez jakąkolwiek osobę w jakimkolwiek celu bez wyraźnej uprzedniej zgody ING Banku Śląskiego. Wszystkie prawa zastrzeżone. Działalność ING Banku Śląskiego S.A (nr KRS 0000005459), będącego wytwórcą tej publikacji, została zaaprobowana i jest nadzorowana przez Komisję Nadzoru Finansowego.